Μουσικό εκκλησιαστικό βιβλίο που περιέχει αναστάσιμους ύμνους από την Οκτώηχο.

Είναι τροπάρια που ψάλλονται από τους δύο χορούς στην Εκκλησία κατ' ανταπόκριση. Δύο γνωστά αντίφωνα της Θείας Λειτουργίας είναι «Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου, Σώτερ, σώσον ημάς» και «Σώσον ημάς, Υιέ Θεού, ο αναστάς εκ νεκρών, ψάλλοντάς Σοι Αλληλούϊα». Στα Αντίφωνα αυτά προηγούνται στίχοι από τους ψαλμούς. Στον Όρθρο της Κυριακής μετά τα Ευλογητάρια και την Υπακοή ψάλλονται τα Αντίφωνα των Αναβαθμών, ακολουθεί το προκείμενον και αναγιγνώσκεται το Εωθινό Ευαγγέλιο.

Είναι μια σύντομη ακολουθία, που διαβάζεται μετά το βραδινό φαγητό και πριν από τη βραδινή κατάκλιση. Σήμερα, εκτός της Μεγάλης Τεσσαρακοστής διαβάζεται το λεγόμενο Μικρό Απόδειπνο (με τους Χαιρετισμούς της Θεοτόκου), ενώ κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή διαβάζεται (από τη Δευτέρα έως και την Πέμπτη, καθώς και την Κυριακή) το λεγόμενο Μεγάλο Απόδειπνο, που είναι πανηγυρικότερο και μεγαλύτερο σε έκταση. Όμως, κατά τη σωστή τάξη, στο Σαββαΐτικο Τυπικό δεν υφίσταται η διάκριση ανάμεσα σε Μικρό και Μεγάλο απόδειπνο, η οποία είναι πολύ μεταγενέστερη. Υπάρχει μόνο μία ακολουθία (το σημερινό Μεγάλο Απόδειπνο), που η ονομασία της στα διάφορα λειτουργικά κείμενα αναγράφεται πάντα σε πληθυντικό αριθμό (« ... εν τοις αποδείπνοις ... »).

Απολυτίκια ονομάζονται τα σύντομα εκείνα τροπάρια, που περιέχουν σε περίληψη την υπόθεση (ιστορία) της τελούμενης εορτής. Η ονομασία οφείλεται κατά τους μεν στο ότι αυτά ψάλλονται κανονικά στις απολύσεις των Εσπερινών, κατ’ άλλους στο ότι υπενθυμίζουν το λόγο του Συμεών « Νυν απολύεις τον δούλον Σου Δέσποτα ...». Εκτός όμως των Εσπερινών τα απολυτίκια ψάλλονται στην αρχή του Όρθρου και μετά τη Δοξολογία (εκτός των Κυριακών), επίσης και κατά την απόλυση των δεσποτικών λειτουργιών, αντί του « Είδομεν το φως το αληθινόν...». Απολυτίκια ψάλλονται επίσης στην λειτουργία μετά το Εισοδικόν. Ποια απολυτίκια ψάλλονται σε κάθε περίπτωση ορίζει το τυπικό της Εκκλησίας.

Η «από στίχου» ή «τα του στίχου» είναι τροπάρια που ψάλλονται στον Εσπερινό μετά τα Πληρωτικά και στον Όρθρο καθημερινής προ της απολύσεως (όταν διαβάζονται οι ψαλμοί των Αίνων). Οι στίχοι που προηγούνται στα διάφορα τροπάρια διαφέρουν σε ποσότητα και ποιότητα. Των Αποστίχων οι στίχοι είναι συνήθως κατ' εκλογή, ενώ των στιχηρών τροπαρίων οι στίχοι είναι κατά συνέχεια από τον στιχολογούμενο ψαλμό. Τα Απόστιχα διακρίνονται: σε Αναστάσιμα (αναφερόμενα στην Ανάσταση του Κυρίου), σε Σταυρώσιμα (στα πάθη και στο Σταυρό του Κυρίου), σε Αποστολικά (στους Αποστόλους), σε Μαρτυρικά, Νεκρώσιμα και Κατανυκτικά (που αναφέρονται στις μετά κατανύξεως δεήσεις μας).

Ο όρος απόστολος σημαίνει πρωταρχικά «απεσταλμένος, πρεσβευτής», ενώ μια πιο ειδική σημασία και ευρύτερα χρησιμοποιούμενη είναι «απεσταλμένος παρά του Θεού». Στην αρχαία ελληνική γραμματεία, ο όρος δήλωνε κάθε απεσταλμένο για την εκπλήρωση συγκεκριμένης αποστολής ή τον αγγελιαφόρο. Η Καινή Διαθήκη περιγράφει τον Ιησού Χριστό « τὸν ἀπόστολον καὶ ἀρχιερέα τῆς ὁμολογίας ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν » ( Εβραίους 3:1 ). Στο Ευαγγέλιο και την Πρώτη Επιστολή του Ιωάννη αναφέρεται ως ο Λόγος και ο Γιος του Θεού ο οποίος στάλθηκε από τον Θεό Πατέρα στον κόσμο της ανθρωπότητας. Ο Ιουστίνος ο Μάρτυρας και φιλόσοφος αναφέρει ότι « ὁ λόγος δὲ τοῦ θεοῦ ἐστιν ὁ υἱὸς αὐτοῦ», ο οποίος « καὶ ἄγγελος δὲ καλεῖται καὶ ἀπόστολος » (Πρώτη Απολογία 63: 4, 5). Με τη σειρά του, ο ίδιος ο Ιησούς έστειλε τους μαθητές του ως αντιπροσώπους του στον κόσμο και με το κήρυγμά τους να καλέσουν κοντά στο Θεό όχι μονάχα Ισραηλίτες αλλά και εθνικούς ("ειδωλολάτρες"). Από τον 2ο αιώνα μ.Χ., η ονομασία Απόστολοι άρχισε να αναφέρεται στο στενό κύκλο των 12 μαθητών του Ιησού, οι οποίοι εκλέχθηκαν από τον ίδιο, παρακολούθησαν ολόκληρη τη δημόσια δράση του μέχρι την Ανάληψη και πήραν την εντολή να περιμένουν την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος μέχρι την ημέρα της Πεντηκοστής. Από την Καινή Διαθήκη μαθαίνουμε τα ονόματα των 12 μαθητών του Ιησού, τους οποίους ο ίδιος ονόμασε αποστόλους ( Λκ. 6:13):

•  Ανδρέας (ο Πρωτόκλητος ).

•  Σίμων o Πέτρος , αδελφός του Ανδρέα.

•  Ιάκωβος.

•  Ιωάννης (ευαγγελιστής) (οι Ιάκωβος και Ιωάννης ήταν αδέλφια, παιδιά του Ζεβεδαίου).

•  Φίλιππος.

•  Βαρθολομαίος ή Ναθαναήλ.

•  Θωμάς .

•  Ματθαίος (ευαγγελιστής) .

•  Ιάκωβος (ο του Αλφαίου) .

•  Θαδδαίος .

•  Σίμων ο Κανανίτης .

• Ιούδας Ισκαριώτης (μετά την Ανάσταση του Ιησού, οι μαθητές εξέλεξαν τον Ματθία στη θέση του Ιούδα ( Πράξεων 1:24,26 ).

Οι δώδεκα απόστολοι, που είχαν παρακολουθήσει την επίγεια δράση του Χριστού και είχαν μυηθεί στην αποστολή τους, ήταν οι κατεξοχήν μάρτυρες και κήρυκες της ανάστασης του Ιησού, γι' αυτό και κατείχαν μοναδική και ανεπανάληπτη θέση στην ιστορία της Εκκλησίας και στο έργο του ευαγγελισμού των εθνών. Η Σύναξη των 12 Αποστόλων στα Ιεροσόλυμα, που περιγράφεται στις Πράξεις Αποστόλων (15:6,22) εορτάζεται στις 30 Ιουνίου από την Ορθόδοξη Εκκλησία. Το βιβλίο πού περιέχει όλες τις αποστολικές περικοπές του ετήσιου λειτουργικού κύκλου λέγεται «Απόστολος».

Αγιαστική πράξη και τελετή ευλογίας των βασικών προϊόντων της γης (σίτου, οίνου και ελαίου) σε ανάμνηση της ευλογίας των πέντε άρτων από τον Χριστό (Ματ. Ιδ΄,19-20). Οι πιστοί προσφέρουν τα δώρα τους στον Χριστό και η Εκκλησία Του τα ευλογεί και εύχεται για την πλούσια καρποφορία τους στους εορτάζοντας και σ ' όλο τον κόσμο από τον Θεό που «ευλογεί, αγιάζει και τρέφει τα σύμπαντα». Στον Εσπερινό τελείται πριν από τα Απόστιχα και στον Όρθρο μετά τη Δοξολογία.

Από μουσική άποψη, λέγεται το τροπάριο που έχει πρωτότυπο μέλος. Αυτόμελο Τροπάριο ονομάζεται ο μονόστροφος ύμνος που έχει ιδιαίτερη μελωδική γραμμή, δηλαδή δεν ακολουθεί μια συγκεκριμένη μελωδία όπως πολλοί ύμνοι της Βυζαντινής Υμνογραφίας π.χ. Προσόμοιο τροπάριο, Απολυτίκιο, Κοντάκιο.  

Το ιδιόμελο τροπάριο, στο οποίο προηγείται o στίχος «Δόξα Πατρί...». Στον Εσπερινό ψάλλεται μετά τα Εσπέρια και τα Απόστιχα. Στον Όρθρο ψάλλεται στη Λιτή και, στους «Αίνους» ή στα Απόστιχα. Εωθινό Δοξαστικό ονομάζεται το δοξαστικό τροπάριο των «Αίνων», που έχει θέμα το αντίστοιχο ευαγγελικό ανάγνωσμα από τα ένδεκα εωθινά Ευαγγέλια.

Στο λειτουργικό αυτό βιβλίο της Εκκλησίας βρίσκεται καταγεγραμμένος ο ημερήσιος λειτουργικός κύκλος και επισυνάπτονται για πρακτικούς λόγους, ως επίμετρο, και λειτουργικά στοιχεία του εβδομαδιαίου και του ετήσιου λειτουργικού κύκλου, πολλά από τα οποία απουσιάζουν από το αντίστοιχο παράρτημα του Μεγάλου Ωρολογίου (π.χ. τα Κοντάκια των εορτών του εβδομαδιαίου λειτουργικού κύκλου, οι Καταβασίες και τα Μεγαλυνάρια των εορτών του ετήσιου λειτουργικού κύκλου).