Η Μικρά Είσοδος

Με την ευχή της Μικρής Εισόδου, ο ιερέας παρακαλεί το Θεό να βιώσουμε το μυστήριο της αγγελικής παρουσίας και συλλειτουργίας· να το βιώσουμε όπως οι θεοφόροι Πατέρες μας (στο βίο του αγίου Σπυρίδωνος αναφέρεται ότι ο άγιος «συλλειτουργούσε με τους Αγγέλους»). Η ευχή της Μικρής Εισόδου υπενθυμίζει στους πιστούς ότι οι Άγγελοι αποτελούν τα πρότυπα αἐναης δοξολογίας του Θεού. Ιδιαίτερα το τελευταίο μέρος της ευχής εξηγεί την εισβολὴ του «Ουρανίου μέσα στο επίγειο».



Μέχρι τον 7ο αιώνα, η θεία Λειτουργία άρχιζε με την είσοδο του ιερού Ευαγγελίου. Ο Λειτουργός φορούσε τα άμφια στο Σκευοφυλάκιο, έπαιρνε από εκεί το ιερό Ευαγγέλιο και εισερχόταν στον κυρίως Ναό. Στην περίπτωση που λειτουργούσε ο Επίσκοπος, αυτή τη στιγμή εισερχόταν στο Ναό και ενδυόταν την αρχιερατική στολή ενώπιον των πιστών.

Η Μικρή Είσοδος αποτελεί ανάμνηση αυτής της παλαιάς τάξεως  της Λειτουργίας που ήταν η είσοδος του Λαού και του Κλήρου στο Ναό. Όταν λειτουργεί Αρχιερέας, εισέρχεται στο Ιερό ακριβώς μετά τη Μικρή Είσοδο, σαν μια εικόνα της εισόδου του Θεού στην ανθρώπινη ιστορία, με τη Σάρκωσή Του.

Η θεία Λειτουργία ερμηνεύτηκε από τους Πατέρες της Εκκλησίας και τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς κατά τρόπο συμβολικό. Το Σύμβολο  στην Ορθόδοξη ερμηνεία δεν παραπέμπει στο παρελθόν, σε μια απεικόνιση κάποιων παλαιών γεγονότων με μια γλώσσα συμβολική, δηλαδή αἰνιγματική ἤ συνθηματική. Το Σύμβολο αποκαλύπτει στους πιστούς τα μυστήρια της αγάπης του Θεού, αποκρύπτοντάς τα ταυτόχρονα από τα μάτια των αμυήτων, όπως ακριβώς με τις Παραβολές του Κυρίου.  Σύμβολο στη λατρεία σημαίνει λόγια, επικλήσεις, ευχές, πράξεις και κινήσεις που φανερώνουν το μυστήριο της σωτηρίας στους ανθρώπους μέσα απ’ όσα έζησε, είπε και έπαθε ο Χριστός για εμάς. Γι’αυτό και η ανάμνηση δεν είναι θύμηση παλαιών γεγονότων αλλά βίωση της ιερής ιστορίας της σωτηρίας σήμερα, στο τώρα, όπως μας διδάσκουν και οι ύμνοι της Εκκλησίας: «σήμερον κρεμάται επί ξύλου» κτλ.  Το «σύμβολο» είναι κάτι που βλέπουμε, αλλά που μας παραπέμπει αυτομάτως σε μία αλήθεια ή έννοια που δεν βλέπουμε. Έτσι, τα τμήματα της θείας Λειτουργίας που ερμηνεύονται συμβολικά, είτε μας φανερώνουν τα μελλοντικά, την κατάσταση μας στη Βασιλεία του Θεού,  οπότε ο συμβολισμός ονομάζεται «εσχατολογικός», είτε μας  οδηγούν στη ζωή του Χριστού, στο έργο της θείας Οικονομίας,  του σχεδίου δηλαδή του Θεού να σώσει τον κόσμο, οπότε ο συμβολισμός ονομάζεται «ιστορικός».

Με βάση τα παραπάνω, η Μικρή Είσοδος ερμηνεύεται  ως το σύμβολο της «σωτήριας Σαρκώσεως του Κυρίου», της Γεννήσεώς Του δηλαδή, προκειμένου να επαναφέρει τον άνθρωπο σε καταλλαγή και κοινωνία με το Θεό. Σύμφωνα με μία άλλη συμβολική ερμηνεία η Μικρή Είσοδος συμβολίζει την έναρξη του κηρύγματος και της δημόσιας δράσεως του Κυρίου. Η ύψωση του Ευαγγελίου δηλώνει ότι φανερώθηκε η αλήθεια.

Η «ευλογία» της Εισόδου έχει την έννοια της δοξολογίας του Θεού, σαν μία ανταπόδοση ευχαριστίας για τις ευεργεσίες Του.

Όλες οι αγιαστικές πράξεις στη Λατρεία της Εκκλησίας ξεκινούν με μία «ευλογία». Η «ευλόγηση» της Μικρής Εισόδου σημαίνει την τελετουργική έναρξη της θείας Λειτουργίας, ως εισόδου του ιερατείου στο ιερό Βήμα. Η εκφώνηση Σοφία Ορθοί είναι η προτροπή να δεχθούμε την διδασκαλία του Κυρίου που είναι Σοφία και απερίσπαστοι να δοθούμε ολοκληρωτικά στη λατρεία. Η αναγνώριση της θεότητας του Ιησού ως του Αναστημένου Κυρίου δηλώνεται με τον εισοδικό ύμνο (Δεύτε προσκυνήσωμεν...) και αποτελεί προϋπόθεση για την επιτέλεση της Θείας Λειτουργίας. Όπως τονίζει ο άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης, ο συγκεκριμένος ύμνος συμβολίζει την επεφημία του Χριστού εν δόξη, δηλαδή του Αναστημένου και Αναληφθέντος Χριστού. 




Last modified: Friday, 11 September 2020, 11:59 AM