Ο Τρισάγιος Ύμνος

Mε την εκφώνηση του ιερέα «ότι άγιος ει ο Θεός ημών ...» όλος ο λαός μαζί ψάλλει μεγαλοπρεπώς τον Τρισάγιο Ύμνο. Ο Τρισάγιος Ύμνος είναι η προσευχή που από μικρά παιδιά μαθαίναμε όλοι μετά το «Πάτερ ημών ...» και που μας είναι τόσο γνωστή και αγαπητή: «Άγιος ο Θεός, Άγιος Ισχυρός, Άγιος Αθάνατος, ελέησον ημάς». Είναι εμπνευσμένος από τον αγγελικό ύμνο που άκουσε ο προφήτης Ησαΐας σε όραμα και περιέχεται στην Προφητεία του (Ησ. 6, 3) 20. Αναφέρεται ο ύμνος στην αγιότητα που έχουν τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Σκοπός του ύμνου είναι να συνειδητοποιήσουμε την αλήθεια ότι ο μόνος άγιος είναι ο Θεός, ο απολύτως άγιος, που γι’αυτό είναι και «κάτι άλλο» από τον κόσμο, είναι το τέλος κάθε επιθυμίας μας και κάθε προσπάθειας μας να γίνουμε κι εμείς άγιοι κατά χάρη σύμφωνα με την παραγγελία του.


Η ευχή του Τρισαγίου ύμνου μάς υπενθυμίζει ότι κατά τη διάρκεια της θείας Λειτουργίας όλοι εμείς (η στρατευομένη Εκκλησία) συμμετέχουμε στη δοξολογία του Θεού μαζί με τους Αγγέλους. Η ευχή αυτή τονίζει τη δημιουργία του ανθρώπου από το Θεό και το σχέδιο της θείας Οικονομίας, με βάση το οποίο ο Θεός σώζει τον άνθρωπο μέσω της διαδικασίας της μετανοίας. Έτσι, προβάλλεται η ψυχική καθαρότητα ως προϋπόθεση συμμετοχής στη θεία Λειτουργία. Η ευχή παραπέμπει (ουσιαστικά) σε έναν αγώνα που πρέπει να επιτελέσει ο κάθε πιστός, γι᾽ αυτό και γίνεται επίκληση της βοήθειας των Αγίων και της Θεοτόκου. Η δοξολογία του Τριαδικού Θεού στην κατακλείδα της ευχής  αποτελεί ένα «εισαγωγικό προανάκρουσμα» για όσα θα ακολουθήσουν. Η όλη τελετουργία δεν μπορεί να εξελιχθεί παρά μόνο όταν «ανακηρυχθεί» και «διατρανωθεί» η αγιότητα του Τριαδικού Θεού.  Μετά την τριπλή επανάληψη του «Άγιος ο Θεός ...» ο διάκονος ή ο ιερέας εκφωνεί την λέξι: «Δ ύ ν α μ ι ς». Καλεί μ αυτή τους ψάλτες και τον λαό να δυναμώσουν την ένταση της φωνής τους, για να πολλαπλασιασθεί η δύναμη της φωνής του λαού, να αντηχήσει διάπλατα ο ύμνος, να μη μείνει κανείς που δεν θα τον προσέξει. Και ήδη έφθασε η ώρα να ακουσθούν τα θεία λόγια του Ευαγγελίου.


Γνωρίζετε ότι:

Ο Τρισάγιος ύμνος δεν ήταν αρχικό στοιχείο της Θείας Λειτουργίας, αλλά ξεκίνησε ως εφύμνιο του ψαλμού 79 που ψαλλόταν τον 5ο αι. αντιφωνικά κατά την είσοδο κλήρου και λαού στο ναό. Από τον 6ο αι. η ψαλμώδησή του σταμάτησε ως εφύμνιο και εντάχθηκε αυτόνομα στη Θεία Ευχαριστία, στη θέση που παραμένει έως σήμερα.
Last modified: Thursday, 10 September 2020, 2:34 PM