Topic outline
- General
- Εισαγωγικά
Εισαγωγικά
Αρχή της Λειτουργίας είναι η εκφώνηση «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος» και πέρας αυτής οι ευχές υπέρ των κατηχουμένων. Επίσης περιέχει τη μικρή είσοδο, τα αντίφωνα και τα ειρηνικά. Ενώ προς την περαίωσή της τα αναγνώσματα Αποστόλου και Ευαγγελίου, το κήρυγμα και την εκτενή δέηση.
- Ευλογημένη η Βασιλεία
Ευλογημένη η Βασιλεία
Ἡ θεία Λειτουργία εἶναι τὸ μυστήριο τῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ καὶ ταυτόχρονα ἡ φανέρωση τῆς εὐλογημένης βασιλείας τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Διότι ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ ἴδια ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Τὴν ὥρα ποὺ ὁ ἱερεὺς εὐλογεῖ καὶ μακαρίζει τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, κρατᾶ στὰ χέρια του τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο καὶ κάνει μ᾽ αὐτὸ τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ πάνω στὴν Ἁγία Τράπεζα. Ὁ πρῶτος λόγος τῆς θείας Λειτουργίας εἶναι ἡ εὐλογία. Ἡ πρώτη πράξη τῆς Θείας Λειτουργίας εἶναι ὁ σταυρός. Ἡ θεία Λειτουργία εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Καὶ σ᾽ αὐτὴν τὴν εὐλογημένη Βασιλεία ὁδηγεῖ ὁ Σταυρός.
- Τα Ειρηνικά
Τα Ειρηνικά
Αμέσως μετά την δοξολογία της Βασιλείας του Θεού, η Μητέρα Εκκλησία μας διδάσκει τον τρόπο της λειτουργικής προσευχής: «ἐν εἰρήνῃ τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν». Λέγεται Μεγάλη Συναπτή γιατί είναι μία σειρά από μικρές αλλά πολύ περιεκτικές αιτήσεις, που η μία «συνάπτεται» κοντά στην άλλη και όλες μαζί αποτελούν μία ενότητα, όλες δε τελειώνουν με την φράση «του Κυρίου δεηθώμεν». Λέγονται και Ειρηνικά γιατί οι τρεις πρώτες αιτήσεις αναφέρονται στην ειρήνη: Εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν», «Υπέρ της άνωθεν ειρήνης…», «Υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου …».
- Τα Αντίφωνα και οι Ευχές
Τα Αντίφωνα και οι Ευχές
Αφού προσευχηθήκαμε για όλα, γράφει ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας, ο λειτουργός μας προστάζει να αποθέσουμε τους εαυτούς μας στο Θεό». Με το στόμα του λειτουργού η αγία Μητέρα μας, η Εκκλησία, μας προτρέπει να εμπιστευθούμε στον Κύριο τη ζωή μας και τη ζωή των αδελφών μας. Μας προτρέπει, εδικά στην Θεία Λειτουργία, να Του προσφέρουμε τον εαυτό μας για να γίνει κατοικία Του.
- Η Μικρά Είσοδος
Η Μικρά Είσοδος
Για να γίνει η Μικρή Είσοδος,ο Εκκλησιάρχης ανοίγει την Ωραία Πύλη του Ιερού Βήματος όπως ανοίγεται η Βασιλεία του Θεού στην έλευση του Χριστού. Προπορεύεται δε με αναμμένη λαμπάδα – εισοδικό- προ του Ευαγγελίου, όπως ο Ιωάννης ο Βαπτιστής προ του Ιησού.
- Τα απολυτίκια
Τα απολυτίκια
Αμέσως μετά τη Μικρή Είσοδο ψάλλονται ορισμένοι ύμνοι που ονομάζονται «Απολυτίκια»: τροπάρια αναφερόμενα στα γεγονότα της ζωής του Κυρίου και στους αγίους Του.
- Η Ευχή του Τρισάγιου Ύμνου
- Τα αναγνώσματα
Τα αναγνώσματα
Η τελετουργική εξέλιξη της θείας Λειτουργίας παρομοιάζεται με μία «πνευματική ανάβαση», με μία πορεία προς την τελείωση. Μέσα σε αυτή την τελετουργική διαδικασία, ο φωτισμός του Θεού αποτελεί ένα ασφαλή «οδοδείκτη». Ο Θεός οδηγεί με ασφάλεια τον άνθρωπο προς την τελείωση μέσα από τη διδασκαλία Του, προτρέποντάς τον να αποδεχτεί στη ζωή του τις εντολές Του. Έτσι μετά τους ύμνους έρχεται ο Λόγος να οικοδομήσει τις ψυχές των πιστών.
- Η Μεγάλη Εκτενής και τα Κατηχούμενα
Η Μεγάλη Εκτενής και τα Κατηχούμενα
Για μια φορά ακόμη προτρέπονται οι πιστοί να επικαλεστούν τον Θεό με μια μεγαλύτερη σειρά ἀπὸ αιτήσεις- γι’αυτό και ονομάστηκε Μεγάλη Εκτενής δέηση- θερμότερη, και εντονότερη, θυμίζοντας έτσι την από τα βάθη της καρδιάς προσευχή του Μωϋσή.
Λίγο πριν ολοκληρωθεί το πρώτο τμήμα της Θείας Λειτουργίας, ο ιερέας αναπέμπει την ευχή των Κατηχουμένων.